Panele akustyczne to profesjonalne ustroje, które stosuje się m.in. w studiach nagrań, pomieszczeniach odsłuchowych, pomieszczeniach mieszkalnych oraz biurach. Tak naprawdę można zastosować je wszędzie tam, gdzie zależy nam na wysokiej jakości dźwięku i niwelowaniu pogłosu. Kluczem do uzyskania odpowiedniej akustyki wnętrza jest staranne rozmieszczenie paneli akustycznych na jego ścianach i suficie. W tym tekście pokażemy, w jaki sposób możecie to zrobić.
Spis treści
Jak rozmieścić panele akustyczne?
Panele akustyczne to produkty, których zadaniem jest poprawa akustyki wnętrz. Do paneli akustycznych zalicza się dwa podstawowe rodzaje: absorbery (pochłaniają dźwięk) oraz dyfuzory (rozpraszają dźwięk). Są również ustroje, które łączą te dwie cechy.
Absorbery i dyfuzory wykorzystywane są w domowych salonach, pokojach odsłuchowych oraz w studiach dźwiękowych. Należą one do najpopularniejszych wyborów wśród wymagających klientów.
Symetria
Wpływ na akustykę pomieszczenia ma jego symetria. W związku z tym panele akustyczne także powinny być rozmieszczane na ścianach i sufitach w sposób symetryczny. Nie należy to do najprostszych zadań, ponieważ w pomieszczeniach występują takie przeszkody jak drzwi, okna, otwory wentylacyjne, czy też wiszące półki i meble. To sprawia, że każdy z tych elementów należy wziąć pod uwagę, zanim zaprojektuje się idealne i skuteczne rozmieszczenie paneli akustycznych we wnętrzach. Montując ustroje, zadbajcie o to, by ulokowane były w sposób symetryczny, a odstępy między panelami na przeciwległych ścianach powinny być jednakowe lub maksymalnie do siebie zbliżone. Jeśli na jednej ze ścian bocznych umieścimy wiele paneli pochłaniających, a po drugiej stronie znajduje się okno, fala akustyczna z jednej stronie zostanie pochłonięta, a z drugiej odbije się prosto do słuchacza. W takiej sytuacji zostanie zaburzony obraz stereo dźwięku.
Detale mają znaczenie
W przypadku montażu paneli akustycznych znaczenie mogą mieć nawet detale. W zależności od typu i rodzaju ustroju akustycznego, należy podjąć decyzję o jego odpowiednim umiejscowieniu w pomieszczeniu. Zbyt duża koncentracja paneli w jednym miejscu (kosztem innych ścian) sprawi, że fala akustyczna będzie pochłaniania lub rozpraszana nierównomiernie co negatywnie wpłynie na odbiór akustyczny pomieszczenia. Ważną zasadą jest to, aby przeciwległe boczne ściany miały taki sam rodzaj paneli akustycznych. Jeżeli zamontujecie je tylko na jednej z nich, to ucierpi na tym akustyka wnętrza i będziecie świadkami nienaturalnego rozchodzenia się dźwięku. W przypadku ścian przedniej i tylnej, ważne jest zaadaptowanie choć jednej z nich, aby skutecznie wyeliminować efekt fali stojącej.
Zadbaj o odpowiednią wysokość
W rozmieszczeniu paneli ważna jest wysokość, na której się znajdują. Optymalnym wyborem jest umieszczenie paneli akustycznych na wysokości poziomu oczu domowników, czy też słuchaczy. To z tych miejsc trafiają pierwsze odbicia dźwięku, dlatego skuteczność ustrojów akustycznych będzie tam najlepsza. Panele umieszczone trochę wyżej lub niżej, również spełnią swoją rolę i w większości pomieszczeń zalecane jest umiejscowienie ustrojów, również w tych miejscach.
Rozłożenie paneli na ścianie – zwiększ obwód instalacji
Panele akustyczne z powodzeniem montowane są na ścianach i sufitach pomieszczeń. Bardzo często wybieranych jest kilka elementów, które instaluje się na jednej ścianie. W tym wypadku warto zadbać o symetryczne przerwy między pojedynczymi panelami, co wpłynie korzystnie na wydajność zestawu. Jeżeli panele umieścicie bardzo blisko siebie, to obwód całego zestawu będzie mniejszy. Po zastosowaniu przerw, np. kilkunastu lub kilkudziesięciu centymetrów pomiędzy panelami, automatycznie zwiększa się obwód zestawu na konkretnej ścianie i wpływa to na poprawę właściwości akustycznych wnętrza. W takim przypadku również dochodzi do delikatnej dyfrakcji fali akustycznej. Elementy mogą być rozmieszczone z jednakowym odstępem i na jednakowej wysokości, jednak w niektórych przypadkach rozmieszczenie ich na różnej wysokości w nieregularny sposób może przynieść wiele korzyści akustycznych. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości warto skontaktować się ze specjalistami w zakresie adaptacji akustycznej wnętrz.
Czego się wystrzegać?
Jest zbiór określonych zasad, które należy mieć na uwadze przy montażu paneli akustycznych. W kwestii funkcjonalnej warto zwrócić uwagę, aby nie umieszczać paneli zbyt nisko, ponieważ będą narażone na zabrudzenia oraz uderzenia. Ponadto panele akustyczne nie powinny być zablokowane przez przeszkody w postaci mebli lub w niektórych przypadkach np. zasłon. Jeżeli będą znajdować się za nimi, to automatycznie ich skuteczność spadnie, głównie dotyczy to konkretnych rodzajów ustrojów. W przypadku dyfuzorów akustycznych umieszczonych za zasłoną lub meblem ich skuteczność spada praktycznie całkowicie. W przypadku absorberów w zależności od przeszkody, ich działanie może się ograniczyć tylko do najniższego pasma. Kolejną zasadą, o której już wspominaliśmy, jest fakt, że nie powinno się zostawiać dwóch równoległych ścian bez paneli. Wpłynie to na zwiększenie efektu echa i negatywne wrażenia odsłuchowe. W pomieszczeniach mieszkalnych będzie to miało bezpośredni wpływ na komfort życia domowników.
Panele akustyczne w domowej sypialni
Domowa sypialnia to wnętrze, w którym warto postawić na dobrą akustykę i wyciszenie. W związku z tym doskonale sprawdzą się w niej panele akustyczne, których zadaniem będzie pochłanianie dźwięku. Ustroje akustyczne w sypialni warto zamontować równomiernie na wszystkich ścianach, pozwoli to najoptymalniejsze skrócenie czasu pogłosu. Jednak nawet kilka sztuk na jednej ze ścian sprawi, że echo i pogłos staną się mniej dokuczliwe. W pomieszczeniach jak sypialnia, zdecydowanie bardziej polecane są panele absorbujące niż rozpraszające.
Jeżeli w domowej sypialni posiadacie telewizor lub inne urządzenie emitujące dźwięk, to warto umieścić panele akustyczne bezpośrednio za urządzeniem. Wpłynie to na poprawę jakości odbieranego dźwięku.
Panele akustyczne w salonie
Zazwyczaj nieco innymi kryteriami należy kierować się przy rozmieszczaniu paneli akustycznych w salonie. W zależności od funkcji jaką pełni salon należy przyjąć odpowiednią strategię przy wyborze paneli akustycznych. Jeśli salon pełni głównie funkcję wypoczynkową i nie zależy nam na wysokiej jakości audio, to można przyjąć podobny schemat rozmieszczenia paneli akustycznych jak w sypialni. Dzięki skróceniu czasu pogłosu wypoczynek w salonie stanie się przyjemniejszy, a rozmowy z domownikami oraz gośćmi będą prowadzone bardziej kameralnie. Rozmawiające osoby doskonale się zrozumieją i usłyszą, a spokój pozostałych osób przebywających w salonie nie zostanie zakłócony. Jeśli zależy nam na wysokiej jakości dźwięku audio w salonie, należy zmienić strategię adaptacji. W takim wypadku na pewno warto też zastosować dyfuzory akustyczne. Najlepsze właściwości uzyska się stosując panele absorbujące oraz rozpraszające. W rogach pomieszczenia poleca się pułapki basowe, które są specjalnym typem paneli absorbujących. Ich zadaniem jest absorbcja niskich częstotliwości tzw. Basów. Najlepiej zacząć od pułapek basowych w rogach za głośnikami. Salon pełni funkcję mieszkalną, dlatego warto pamiętać o zachowaniu odpowiedniej estetyki i funkcjonalności użytkowej adaptacji.
Zastosowanie ustrojów akustycznych w domowym salonie wpływa nie tylko na jego akustykę, ale również na codzienny komfort domowników.
Rozmieszczenie paneli akustycznych w pomieszczeniach odsłuchowych
Podstawowe panele akustyczne odpowiadają za absorbowanie dźwięku. Adaptację najlepiej zacząć od montażu ich w miejscach pierwszych odbić dźwięku. Takie miejsca znajdują się na bocznych ścianach i suficie, instrukcje dotyczące znalezienia pierwszych odbić fali akustycznej są w łatwy sposób dostępne w Internecie. Panele akustyczne absorbujące powinny znaleźć się również za głośnikami, dzięki czemu zwiększy się kontrola odsłuchowa w niskich częstotliwościach. W pomieszczeniach odsłuchowych ustroje akustyczne rozpraszające warto zamontować na ścianie za słuchaczem. Technika, która zakłada mocne pochłanianie fali dźwiękowej z przodu pomieszczenia (za głośnikami), a rozpraszanie z tyłu nazywa się Live End Dead End (LEDE). Jeśli zależy nam na dobrej akustyce w pełnym spektrum częstotliwości, nie możemy zapomnieć o zastosowaniu pułapek basowych.
Gdzie umieścić dyfuzory akustyczne?
W adaptacji akustycznej pomieszczeń stosuje się także dyfuzory akustyczne. Elementy te zazwyczaj powinny być montowane w odległości minimum metra od słuchacza, dokładna wartość zależy od budowy konstrukcji. Odległość ta jest wyliczana na podstawie długości fali o najniższej częstotliwości na którą działa panel. Utrzymanie tego odstępu zapewni odpowiednie rozpraszanie dźwięku. Zastosowanie tych paneli sprawi, że nawet w małym pomieszczeniu dźwięk będzie miał inne brzmienie, charakterystyczne dla większych wnętrz. Dyfuzory można umieszczać za słuchaczem lub na bocznych ścianach. Najlepiej lokuje się je w miejscach pierwszych odbić. Dzięki temu uzyskuje się większą „głębię” dźwięku w pomieszczeniu.
Warto skontaktować się z ekspertami
Nie każdy musi być specjalistą w zakresie akustyki wnętrz. W związku z tym każdorazowo warto skontaktować się z ekspertami, którzy pomogą w analizie akustycznej danego wnętrza oraz w doborze odpowiedniego zestawu paneli akustycznych. Doświadczeni specjaliści będą również doskonałym wsparciem w zakresie rozmieszczenia paneli w danym wnętrzu, ponieważ specyfika każdego z nich będzie inna. Jeżeli jednak chcecie zamontować panele we własnym zakresie, to warto posiłkować się poradami, które zamieściliśmy w tym artykule.